شل شدن پروتز زانو عارضه ای مهم ولی قابل پیشگیری و درمان است. با رعایت نکات بهداشتی، مراقبت بعد از عمل و انتخاب جراح با تجربه زانو می‌توان احتمال بروز این مشکل را به حداقل رساند. همچنین شناسایی علائم هشداردهنده و مراجعه سریع به پزشک نقش کلیدی در موفقیت درمان ایفا می‌کند. اگر به تازگی عمل تعویض مفصل زانو انجام داده‌اید یا دچار علائم غیرعادی هستید، نگران نباشید؛ با تشخیص به‌موقع و استفاده از روش‌های نوین درمانی، امکان بازگشت به فعالیت‌های روزمره وجود دارد.
شل شدن پروتز زانو یکی از مهم‌ترین عوارضی است که ممکن است پس از شل شدن پروتز زانو ایجاد شود. این مشکل معمولاً به دلایل مختلفی بروز می‌کند و می‌تواند باعث درد، ناتوانی حرکتی و نیاز به جراحی مجدد شود. شل شدن می‌تواند زود هنگام یا دیر هنگام باشد. در نوع زود هنگام، معمولاً خطاهای جراحی یا عدم چسبندگی مناسب اجزای پروتز نقش دارند، در حالی که در نوع دیرهنگام، فرسایش قطعات، واکنش‌های ایمنی بدن و عفونت بیشتر دیده می‌شود.
پیشنهاد مطالعه: جراحی مجدد مفصل زانو
مهم ترین دلایل و علت شل شدن مفصل زانو
دلایل اصلی شل شدن پروتز زانو عبارتند از:
- سایش تدریجی مفصل مصنوعی در طول زمان، به‌ویژه در افراد فعال یا دارای وزن بالا
- عفونت مفصلی که باعث از بین رفتن بافت استخوانی اطراف پروتز می‌شود
- شل شدن مکانیکی به علت قرارگیری ناصحیح اجزای پروتز در هنگام جراحی
- استئولیز یا تحلیل استخوان به‌علت واکنش بدن به ذرات پلاستیکی یا فلزی
- پوکی استخوان شدید که استحکام استخوان اطراف پروتز را کاهش می‌دهد
- آسیب یا ضربه مستقیم به ناحیه زانو
- عدم رعایت دستورالعمل‌های توانبخشی و فیزیوتراپی بعد از جراحی
باید توجه داشت که شل شدن پروتز زانو معمولاً تدریجی است و بیمار ممکن است در ابتدا علائم واضحی احساس نکند.
علائم شل شدن پروتز زانو
شل شدن پروتز زانو می‌تواند با علائم مختلفی بروز کند که برخی از آن‌ها ممکن است با دیگر مشکلات زانو اشتباه گرفته شوند. مهم است که بیماران پس از عمل تعویض مفصل، نسبت به هرگونه علامت غیرعادی هوشیار باشند و در صورت بروز آن‌ها، سریعاً با پزشک خود مشورت کنند.
مهم‌ترین علائم شل شدن پروتز زانو عبارتند از:
- درد مزمن یا شدید در ناحیه زانو که به مرور زمان افزایش می‌یابد
- احساس ناپایداری یا لق بودن زانو هنگام راه رفتن
- تورم یا التهاب دائمی اطراف زانو
- صداهای غیرعادی مانند کلیک، ترک یا جیرجیر هنگام حرکت دادن زانو
- کاهش دامنه حرکتی مفصل زانو و سختی در خم یا صاف کردن آن
- مشکل در بالا یا پایین رفتن از پله
- در موارد پیشرفته، عدم توانایی در تحمل وزن بدن روی پای عمل‌شده
- داغی یا قرمزی پوست اطراف مفصل (در صورت وجود عفونت)
- تب و علائم عمومی بدن در مواردی که شل شدن ناشی از عفونت باشد
شناسایی زودهنگام این علائم می‌تواند از پیشرفت مشکل جلوگیری کرده و درمان ساده‌تری را ممکن سازد.
راه‌های پیشگیری از شل شدن پروتز زانو
پیشگیری از شل شدن پروتز زانو نیازمند مراقبت مستمر، رعایت دقیق توصیه‌های پزشکی و سبک زندگی سالم است. بیمارانی که به خوبی از زانوی مصنوعی خود مراقبت می‌کنند، معمولاً سال‌ها بدون مشکل از آن استفاده می‌نمایند. برخی از راهکارهای کلیدی پیشگیری عبارتند از:
- انتخاب جراح مجرب و با تجربه برای انجام عمل تعویض مفصل
- انجام تصویربرداری‌های پیش از عمل برای انتخاب دقیق سایز و نوع پروتز
- کنترل وزن بدن جهت کاهش فشار وارده بر مفصل مصنوعی
- انجام مرتب تمرینات فیزیوتراپی طبق برنامه تجویز شده
- پرهیز از فعالیت‌های شدید و پرفشار مانند دویدن، پریدن یا حمل بار سنگین
- رعایت دقیق نکات بهداشتی جهت جلوگیری از عفونت‌های بعد از جراحی
- مصرف داروهای تجویز شده جهت پیشگیری از عفونت یا التهاب
- مراجعه منظم به پزشک برای چکاپ سالانه مفصل مصنوعی
- تقویت عضلات اطراف زانو برای حمایت بیشتر از مفصل
- مصرف مکمل‌های کلسیم و ویتامین D در صورت توصیه پزشک
با انجام این اقدامات پیشگیرانه، احتمال شل شدن یا شکستگی پروتز به شکل قابل توجهی کاهش می‌یابد.
روش‌های درمان شل شدن پروتز زانو
در صورت تشخیص شل شدن پروتز زانو، نوع درمان بسته به شدت آسیب، علت اصلی شل شدن و وضعیت کلی بیمار تعیین می‌شود. در مراحل اولیه ممکن است بتوان با درمان‌های غیرجراحی علائم را کنترل کرد، اما در اغلب موارد، به‌ویژه در صورت شل شدن کامل، جراحی مجدد (Revision Surgery) ضروری است.
راه‌های درمان شامل موارد زیر است:
- دارودرمانی در موارد خفیف برای کاهش التهاب و درد
- استفاده از وسایل کمکی مانند عصا یا واکر جهت کاهش فشار بر مفصل
- فیزیوتراپی هدفمند جهت تقویت عضلات حمایت‌کننده زانو
- در صورت وجود عفونت، تخلیه عفونت و آنتی‌بیوتیک‌تراپی تخصصی
- جراحی بازسازی یا تعویض مجدد مفصل زانو (Revision TKA) در صورت شل شدن قطعات
- استفاده از پروتزهای خاص یا بلندتر برای جبران تحلیل استخوان
- در موارد تحلیل استخوان، پیوند استخوان یا استفاده از تقویت‌کننده‌های استخوان مصنوعی
- بی‌حرکت‌سازی موقت زانو جهت جلوگیری از پیشرفت آسیب در موارد محدود
جراحی مجدد زانو از نظر تکنیکی پیچیده‌تر از جراحی اولیه است و نیاز به جراح با تجربه و امکانات تخصصی دارد. پس از این عمل، فیزیوتراپی و مراقبت دقیق نقش مهمی در بازگشت بیمار به زندگی عادی ایفا می‌کنند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
بسیاری از بیماران پس از تعویض مفصل زانو، برخی علائم گذرا مانند دردهای خفیف یا خشکی موقتی را تجربه می‌کنند. اما در صورتی که هر یک از علائم زیر برای چند روز باقی ماند یا تشدید شد، باید بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید:
- درد شدید یا مداوم در ناحیه زانو
- احساس ناپایداری یا لق زدن زانو
- عدم توانایی در ایستادن یا راه رفتن
- تورم یا قرمزی مداوم مفصل
- ترشح چرک یا مایع از محل عمل
- تب و لرز همراه با درد زانو
تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می‌تواند از جراحی‌های گسترده و دردناک جلوگیری کرده و سلامت مفصل شما را حفظ نماید.
درمان شل شدن پروتز زانو توسط پزشک جراح فوق تخصص زانو
درمان شل شدن پروتز زانو توسط پزشک جراح فوق تخصص زانو در تبریز و استانبول ترکیه با بهره‌گیری از روش‌های پیشرفته جراحی و تجهیزات به روز انجام می‌گیرد. ابتدا با بررسی دقیق علت شل شدن (مانند عفونت، ساییدگی یا خطای مکانیکی) از طریق تصویربرداری تخصصی و آزمایش‌های بالینی، نوع درمان مناسب را تعیین می‌شود. در موارد خفیف، فیزیوتراپی، دارودرمانی و محدودسازی فعالیت توصیه می‌شود.
در موارد پیشرفته، عمل تعویض مجدد مفصل زانو (Revision TKA) با استفاده از پروتزهای مقاوم‌تر و تکنیک‌های نوین قابل انجام است.
ویزیت و مشاوره : نوبت دهی متخصص ارتوپدی در تبریز
بدون دیدگاه