Diz osteotomisi, diz ekleminde oluşan mekanik yük dağılımı bozukluklarını düzeltmek için uygulanan önemli bir ortopedik cerrahi yöntemidir. Özellikle varus ve valgus deformitesi bulunan, tek taraflı kireçlenme yaşayan ve diz protezi için uygun olmayan hastalarda tercih edilir. Bu yöntem sayesinde bacak ekseni yeniden dengelenir, hasarlı bölgeye binen yük azaltılır ve sağlıklı bölgeye yönlendirilir.
Böylece ağrı azalır, hareket kabiliyeti artar ve eklem yapısının ömrü uzar. Osteotomi, aktif yaşam süren genç ve orta yaşlı hastalar için diz protezine alternatif etkili bir tedavi seçeneği sunar.
Diz Osteotomisi Neden Yapılır?
Dizde oluşan kıkırdak aşınması çoğu zaman bacak ekseni bozukluğu ile ilişkilidir. Varus deformitesinde yük dizin iç tarafına, valgus deformitesinde ise dış tarafına fazla biner. Bu durum zamanla eklem boşluğunun daralmasına, kıkırdak kaybına ve ağrıya sebep olur. Diz osteotomisi ile kemik belirli açılarla yeniden şekillendirilir ve yük dağılımı dengelenir. Bu sayede hasarlı bölge üzerindeki baskı azalır ve eklem daha sağlıklı çalışır. Tedavi, hem ağrıyı azaltır hem de hastanın günlük aktivitelerini daha rahat yapmasını sağlar.
Diz Osteotomisi Kimlere Uygulanır?
Bu cerrahi yöntem, belirli kriterleri karşılayan hastalar için uygundur. Genellikle 18–60 yaş arası, aktif yaşam süren, eklem yüzeyinde tam hasar oluşmamış kişiler bu ameliyattan büyük fayda görür. Tek taraflı diz kireçlenmesi olan hastalar, O bacak veya X bacak deformitesi bulunan kişiler, spor aktivitelerine devam etmek isteyen bireyler osteotomi için ideal adaylardır.
Ayrıca erken yaşta protez takmak istemeyen hastalar için de etkili bir çözümdür. Diz ekleminde tam kıkırdak kaybı olan ileri osteoartritte osteotomi önerilmez.
Diz Osteotomisi Türleri Nelerdir?
Diz osteotomisi temel olarak iki ana grupta değerlendirilir: Tibia osteotomisi ve femur osteotomisi. Tibia osteotomisi iç taraf kireçlenmelerinde, femur osteotomisi ise dış taraf aşınmalarında tercih edilir. En yaygın yöntem olan yüksek tibial osteotomi (HTO), tibianın üst bölümünde belirlenen bölgenin açılması veya kapatılması ile gerçekleştirilir.
Açık kama osteotomide kemik bölgesi açılarak yeni bir açı oluşturulur ve plak ile sabitlenir. Kapalı kama osteotomide ise küçük bir kemik parçası çıkarılır ve bacak ekseni düzeltilir. Hangi yöntemin uygulanacağı hastanın deformite tipine, yaşına ve kıkırdak durumuna göre belirlenir.
Cerrahi Nasıl Yapılır?
Ameliyat öncesi röntgen, tomografi ve manyetik rezonans görüntüleme ile bacak ekseni detaylı şekilde değerlendirilir. Cerrahi sırasında kesilecek veya açılacak kemik bölgesi özel cihazlarla belirlenir. Kemik yeni açıda sabitlenirken titanyum plak ve vidalar kullanılır. Bu sabitleyiciler yüksek dayanıklıdır ve kemik iyileşmesi tamamlanana kadar dizin stabil kalmasını sağlar.
Ameliyat ortalama 60–120 dakika sürer. Cerrahi sonrası hasta aynı gün ayağa kalkabilir ve kontrollü şekilde yürüyebilir. Kemiğin tam iyileşmesi genellikle birkaç ay sürer ancak sonuçlar uzun yıllar kalıcıdır.
Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci
İyileşme süreci osteotominin başarısı için büyük önem taşır. İlk günlerde ağrı kontrolü sağlanır, ardından fizyoterapi programına başlanır. Kas güçlendirme egzersizleri, diz hareket açıklığı çalışmaları ve yük verme protokolü uzman kontrolünde uygulanır.
Hastalar genellikle birkaç hafta içinde günlük aktivitelerine geri döner. Tam iyileşme süreci kemik kaynamasına bağlı olarak 3–6 ay arasında değişir. Düzenli egzersiz ve doktor kontrolleri, sonuçların uzun vadede olumlu olmasını sağlar.
Diz Osteotomisinin Avantajları
Diz osteotomisinin en önemli avantajı, diz eklemini koruyarak doğal yapının devamını sağlamasıdır. Protez ameliyatının aksine kemik kesilmez veya eklem yüzeyi değiştirilmez. Bu nedenle daha doğal bir hareket hissi sunar. Ayrıca spor aktivitelerine dönüş daha kolaydır. Tek taraflı kireçlenme yaşayan hastalarda osteotomi sayesinde ağrı belirgin şekilde azalır.
Ekleme binen yükün dengelenmesi nedeniyle kıkırdak hasarı ilerlemez ve eklem ömrü uzar. Bu yöntem, özellikle aktif ve genç hastalar için proteze göre çok daha uygundur.
Olası Riskler ve Komplikasyonlar
Her cerrahi işlemde olduğu gibi diz osteotomisi de bazı riskler taşır. En sık görülen riskler arasında enfeksiyon, kanama, sinir veya damar yaralanması, kemik kaynamasında gecikme ve implant sorunları yer alır.
Bu risklerin görülme ihtimali düşük olmakla birlikte tamamen ortadan kaldırmak mümkün değildir. Deneyimli ortopedi cerrahları tarafından yapılan işlemlerde komplikasyon oranı oldukça düşüktür. Ameliyat sonrası bakım, hijyen ve fizyoterapi sürecine uyum risklerin minimuma inmesini sağlar.
Diz Osteotomisi Sonrası Yaşam Kalitesi
Osteotomi geçiren hastaların yaşam kalitesi genellikle belirgin biçimde artar. Ağrının azalması, yürüme kapasitesinin iyileşmesi ve merdiven çıkma gibi günlük aktivitelerin daha rahat yapılması büyük avantaj sağlar. Aktif spor yapan hastalar çoğunlukla eski performanslarına yakın bir seviyeye dönebilirler. Tedavi sonrası düzenli olarak egzersiz yapmak, sağlıklı kilo aralığında kalmak ve doktor kontrollerini aksatmamak sonuçların uzun süre korunmasına yardımcı olur.
Doğru hasta seçimi, deneyimli cerrah ve düzenli rehabilitasyon süreci ile sonuçlar son derece başarılı olur. Ağrıyı azaltması, hareket kabiliyetini artırması ve eklem ömrünü uzatması nedeniyle ortopedik tedaviler arasında önemli bir yere sahiptir.
✔ İstanbul Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı :Dr.Jafar Süleyman pour
✔ Telefon: +905443155234
✔ WhatsApp: +905443155234
✔ Randevu: E Randevu Formu için Tıklayın
No views