آسیب رباط خارجی زانو (LCL) و روش های درمان آن

آسیب رباط خارجی زانو (LCL) یکی از مشکلات شایع مفصل زانو است که بیشتر در اثر ورزش های پر فشار یا ضربه مستقیم به وجود می آید. شدت آسیب می تواند از کشیدگی خفیف تا پارگی کامل متفاوت باشد. تشخیص دقیق توسط پزشک متخصص و انجام MRI اهمیت زیادی دارد. در موارد خفیف، استراحت، یخ درمانی، دارو و فیزیوتراپی به بهبود بیمار کمک می کند اما در موارد شدید، جراحی ترمیم رباط الزامی است.

توانبخشی و انجام تمرینات تقویتی نقش کلیدی در بازگشت به فعالیت های روزمره دارد. رعایت نکات پیشگیری مانند گرم کردن و تقویت عضلات اطراف زانو می تواند خطر آسیب مجدد را کاهش دهد.

رباط های زانو یکی از مهم ترین اجزای این مفصل پیچیده هستند که وظیفه ایجاد ثبات و پایداری در حرکت را بر عهده دارند. زانو دارای چهار رباط اصلی است که شامل رباط صلیبی قدامی (ACL)، رباط صلیبی خلفی (PCL)، رباط داخلی یا میانی (MCL) و رباط خارجی یا جانبی (LCL) می شود.

آسیب رباط خارجی زانو یکی از مشکلات شایع ورزشی و حرکتی است که می تواند موجب درد، تورم و بی ثباتی در زانو شود. در این مقاله به بررسی کامل علل، علائم، روش های تشخیص و درمان آسیب رباط خارجی زانو می پردازیم.

مطالعه : زانوی جامپر چیست؟

رباط خارجی زانو (LCL) چیست؟

رباط خارجی زانو در قسمت بیرونی زانو قرار دارد و وظیفه آن جلوگیری از حرکت بیش از حد ساق پا به سمت داخل است. این رباط از استخوان ران (فمور) به استخوان نازک نی (فیبولا) متصل می شود و به نوعی تعادل جانبی زانو را کنترل می کند. هنگامی که فشار یا ضربه شدید به بخش داخلی زانو وارد شود، رباط خارجی دچار کشیدگی یا پارگی می گردد.

علت آسیب رباط خارجی زانو

عوامل متعددی می توانند باعث آسیب دیدگی LCL شوند. از مهم ترین علل این آسیب می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. ورزش های پر فشار مانند فوتبال، بسکتبال، اسکی و ورزش های رزمی که حرکات ناگهانی و برخوردهای شدید دارند.
2. ضربه مستقیم به زانو به ویژه ضربه از قسمت داخلی که موجب کشیده شدن رباط خارجی می شود.
3. پیچ خوردگی شدید زانو در هنگام دویدن، تغییر مسیر ناگهانی یا زمین خوردن.
4. تصادفات رانندگی یا حوادث کاری که فشار شدیدی به مفصل زانو وارد می کند.
5. ضعف عضلات اطراف زانو که توانایی حمایت کافی از مفصل را ندارند.

علائم آسیب رباط خارجی زانو

آسیب LCL می تواند از کشیدگی خفیف تا پارگی کامل متغیر باشد. شدت آسیب بر اساس علائم و نشانه های بیمار مشخص می شود. رایج ترین علائم این آسیب شامل موارد زیر است:

• درد در قسمت بیرونی زانو که هنگام راه رفتن یا فشار آوردن تشدید می شود.
• تورم و التهاب در بخش خارجی مفصل.
• احساس لق شدن یا بی ثباتی زانو هنگام حرکت.
• محدود شدن دامنه حرکتی به دلیل درد یا خشکی.
• در موارد شدید، شنیدن صدای تق یا پارگی هنگام آسیب.

درجات آسیب رباط خارجی زانو

آسیب LCL بر اساس شدت آن به سه درجه تقسیم می شود:

1. درجه اول (کشیدگی خفیف): رباط فقط دچار کشیدگی یا پارگی جزئی می شود و زانو نسبتا پایدار است.
2. درجه دوم (پارگی نسبی): بخشی از رباط پاره شده و بی ثباتی نسبی در زانو ایجاد می گردد.
3. درجه سوم (پارگی کامل): رباط به طور کامل پاره می شود و بی ثباتی شدید در زانو به وجود می آید.

روش های تشخیص آسیب رباط خارجی زانو

تشخیص آسیب LCL توسط پزشک متخصص ارتوپدی یا طب فیزیکی انجام می گیرد. مراحل تشخیص شامل موارد زیر است:

• معاینه بالینی: بررسی دامنه حرکتی، میزان درد و بی ثباتی مفصل.
• آزمایش های عملکردی: مانند تست استرس وارنوس برای بررسی ثبات جانبی زانو.
• تصویربرداری: استفاده از MRI برای تشخیص دقیق میزان پارگی و آسیب رباط. در برخی موارد از رادیوگرافی برای بررسی شکستگی های همراه استفاده می شود.

درمان آسیب رباط خارجی زانو

روش درمان به شدت آسیب بستگی دارد. در آسیب های خفیف معمولا درمان های غیر جراحی کافی است اما در پارگی کامل، جراحی توصیه می شود.

درمان غیر جراحی

• استراحت و پرهیز از فعالیت های شدید برای جلوگیری از بدتر شدن آسیب.
• یخ درمانی در ساعات اولیه برای کاهش درد و تورم.
• استفاده از بریس یا زانوبند حمایتی جهت تثبیت زانو و جلوگیری از حرکات اضافی.
• داروهای ضد التهاب و مسکن برای کاهش درد و التهاب.
• فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی جهت بازیابی دامنه حرکتی و تقویت عضلات اطراف زانو.

درمان جراحی

در صورتی که رباط خارجی دچار پارگی کامل شده باشد یا همراه با سایر رباط ها آسیب دیده باشد، جراحی ترمیم یا بازسازی رباط ضروری خواهد بود. روش های جراحی شامل بخیه زدن رباط یا استفاده از پیوند تاندون برای جایگزینی رباط آسیب دیده است.

توانبخشی پس از درمان

توانبخشی بخش بسیار مهمی از روند درمان آسیب رباط خارجی زانو است. فیزیوتراپیست با استفاده از تمرینات کششی، تقویتی و تعادلی به بیمار کمک می کند تا عملکرد طبیعی زانو بازگردد. مراحل توانبخشی معمولا شامل:

1. کاهش درد و التهاب با روش های فیزیکی مانند اولتراسوند و سرما درمانی.
2. تمرینات کششی برای جلوگیری از خشکی مفصل.
3. تمرینات تقویتی برای عضلات چهارسر ران و همسترینگ.
4. تمرینات تعادلی برای بازگرداندن ثبات زانو.
5. بازگشت تدریجی به فعالیت های ورزشی یا کاری.

پیشگیری از آسیب رباط خارجی زانو

هرچند نمی توان به طور کامل از آسیب های ورزشی جلوگیری کرد، اما با رعایت نکات زیر می توان احتمال آسیب LCL را کاهش داد:

• گرم کردن مناسب قبل از شروع ورزش.
• تقویت عضلات اطراف زانو به ویژه چهارسر ران و همسترینگ.
• استفاده از کفش های ورزشی استاندارد.
• اجتناب از حرکات ناگهانی و تغییر جهت شدید بدون آمادگی.
• استفاده از بریس یا زانوبند در صورت سابقه آسیب قبلی.

پزشک متخصص درمان آسیب رباط خارجی زانو LCL

دکتر جعفر سلیمانپور فوق تخصص جراحی زانو و ارتوپدی و متخصص ارتوپد برجسته در تبریز و استانبول در زمینه درمان آسیب رباط خارجی زانو LCL شناخته می شود.
ایشان با دانش تخصصی و تجربه گسترده در جراحی های پیچیده زانو، روش های نوین درمانی را برای بیماران ارائه می دهند.
درمان آسیب رباط خارجی زانو شامل تشخیص دقیق با استفاده از تصویربرداری و معاینات تخصصی، انتخاب روش مناسب غیر جراحی یا جراحی می باشد.
دکتر سلیمانپور با بهره گیری از تکنیک های پیشرفته جراحی، بهترین نتایج را در بازسازی و ترمیم رباط زانو فراهم می کنند.
بیماران با مراجعه به دکتر سلیمانپور می توانند از درمانی مطمئن و بازگشت سریع به فعالیت های روزمره و ورزشی بهره مند شوند.

دکتر جعفر سلیمانپور متخصص ارتوپدی