سندرم کمپارتمان یک وضعیت اورژانسی و نادر است که در آن فشار داخل یک فضای عضلانی (کمپارتمان) به شدت افزایش می‌یابد. این افزایش فشار باعث اختلال در جریان خون به عضلات و اعصاب آن ناحیه شده و اگر سریع درمان نشود، می‌تواند به نکروز عضلانی، از دست دادن عملکرد اندام یا حتی قطع عضو منجر شود.
این بیماری یک عارضه خطرناک ولی قابل درمان است. آشنایی با علائم هشداردهنده و اقدام سریع برای درمان، نقش مهمی در پیشگیری از عوارض جبران‌ناپذیر آن دارد. در صورت بروز درد ناگهانی، تورم و بی‌حسی در اندام پس از ضربه یا ورزش، باید فوراً به پزشک ارتوپدی یا جراح مراجعه کرد.
این بیماری در اندام‌های تحتانی، به‌ویژه ساق پا و ساعد بیشتر دیده می‌شود، اما ممکن است در سایر بخش‌های بدن نیز رخ دهد.
معرفی: بهترین دکتر ارتوپدی در ترکیه
علت بروز سندرم کمپارتمان
دلایل متعددی برای بروز این عارضه وجود دارد، اما مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- شکستگی استخوان (به‌ویژه شکستگی‌های بسته ساق پا یا ساعد)
- ضربه شدید و خونریزی داخلی در عضلات
- سوختگی‌های شدید که باعث تورم بافت‌ها می‌شود
- پانسمان یا گچ‌گیری بسیار سفت
- تمرینات ورزشی شدید و مداوم به‌ویژه در افراد ناآماده
- تزریق دارو یا مایعات در فضای عضلانی
- نیش حیوانات سمی که باعث تورم ناگهانی عضلات می‌شود
در واقع هر عاملی که باعث افزایش حجم یا فشار در یک کمپارتمان بسته شود، می‌تواند باعث ایجاد سندرم کمپارتمان شود.
علائم سندرم کمپارتمان
علائم این بیماری به دو دسته حاد و مزمن تقسیم می‌شود، که در ادامه به تفکیک بررسی می‌کنیم:
علائم سندرم کمپارتمان حاد (اورژانسی):
- درد شدید و غیرقابل کنترل، به‌ویژه در ناحیه‌ای که آسیب دیده است
- درد با حرکت عضلات افزایش می‌یابد حتی با لمس یا کشش اندام
- احساس سوزن‌سوزن شدن یا بی‌حسی در ناحیه درگیر
- تورم یا سفتی عضله و حساسیت زیاد
- رنگ‌پریدگی پوست به دلیل کاهش خون‌رسانی
- نبود نبض یا کاهش جریان خون در اندام درگیر
- کاهش قدرت عضلانی یا فلج جزئی اندام
توجه: سندرم کمپارتمان حاد یک اورژانس پزشکی است و نیاز به درمان فوری دارد.
علائم سندرم کمپارتمان مزمن (CECS):
- درد عضلانی مکرر هنگام ورزش (به‌ویژه دویدن)
- بهبود درد با استراحت
- احساس فشار یا سنگینی در ناحیه عضلانی
- بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن هنگام فعالیت
- درگیری دو طرفه (مثلاً هر دو ساق پا) در ورزشکاران
روش‌های تشخیص سندرم کمپارتمان
تشخیص این بیماری بر اساس علائم بالینی، معاینه فیزیکی و در برخی موارد اندازه‌گیری مستقیم فشار داخل کمپارتمان انجام می‌شود.
مهم‌ترین روش‌های تشخیص عبارتند از:
- معاینه بالینی دقیق: بررسی درد، تورم، نبض و رنگ پوست
- اندازه‌گیری فشار داخل عضله با دستگاه خاص (Intracompartmental Pressure Monitor)
- MRI یا سونوگرافی داپلر: برای رد سایر علل درد
- آزمایش خون: بررسی عوارض ثانویه مانند نارسایی کلیه ناشی از نکروز عضلانی (افزایش سطح CPK)
در موارد مشکوک، پزشک با استفاده از دستگاه مانیتور فشار عضلانی فشار داخل کمپارتمان را اندازه‌گیری می‌کند. اگر فشار بالاتر از حد نرمال باشد، تشخیص قطعی می‌شود.
درمان سندرم کمپارتمان
روش درمان این بیماری به نوع آن بستگی دارد. در ادامه روش‌های درمانی را به تفکیک توضیح می‌دهیم:
درمان سندرم کمپارتمان حاد:
- فاسیوتمی (Fasciotomy):
اصلی‌ترین و فوری‌ترین درمان در سندرم کمپارتمان حاد است. در این روش، جراح پوست و فاسیای عضله را باز می‌کند تا فشار کاهش یابد. این عمل باید فوراً و طی چند ساعت اول پس از شروع علائم انجام شود. - برداشتن پانسمان یا گچ سفت:
اگر علت بیماری پانسمان یا گچ محکم باشد، پزشک بلافاصله آن را برمی‌دارد. - جلوگیری از نکروز عضله:
با کاهش سریع فشار داخل عضله، از آسیب دائمی بافت جلوگیری می‌شود.
درمان سندرم کمپارتمان مزمن (CECS):
- استراحت و پرهیز از فعالیت شدید
- فیزیوتراپی و تمرینات کششی برای بهبود عملکرد عضله
- اصلاح تکنیک‌های ورزشی یا تغییر نوع کفش و سطح تمرین
- درمان دارویی برای کنترل درد و التهاب
- در موارد شدید یا مقاوم به درمان، ممکن است نیاز به فاسیوتمی انتخابی وجود داشته باشد.
عوارض عدم درمان سندرم کمپارتمان
در صورت عدم درمان به موقع، سندرم کمپارتمان می‌تواند عوارض شدیدی ایجاد کند، از جمله:
- نکروز و مرگ عضلات و اعصاب
- کاهش دائمی قدرت یا حرکت اندام
- عفونت یا زخم باز پس از نکروز
- نارسایی کلیه ناشی از میوگلوبینوری
- قطع عضو در موارد شدید
پیشگیری از سندرم کمپارتمان
برای کاهش احتمال ابتلا به این بیماری، رعایت نکات زیر توصیه می‌شود:
- هنگام شکستگی یا ضربه، از گچ یا آتل بیش از حد سفت خودداری کنید.
- در صورت درد شدید پس از جراحت، به‌سرعت به پزشک مراجعه کنید.
- از تمرینات ورزشی بیش‌ازحد ناگهانی یا بدون آمادگی بدنی پرهیز نمایید.
- در صورت وجود تورم زیاد یا سفتی غیرعادی عضله، به هیچ عنوان آن را نادیده نگیرید.
دکتر متخصص درمان سندرم کمپارتمان در تبریز و استانبول ترکیه
دکتر متخصص درمان سندرم کمپارتمان در تبریز و استانبول ترکیه
دکتر جعفر سلیمانپور متخصص ارتوپدی یکی از بهترین پزشکان تشخیص و درمان سندرم کمپارتمان در تبریز و همچنین همکاری با مراکز پزشکی در استانبول ترکیه شناخته می‌شود. ایشان فوق تخصص جراحی زانو بوده و با تجربه‌ی بالینی گسترده در زمینه بیماری‌های عضلانی-اسکلتی، آسیب‌های اندام‌ها و به‌ویژه موارد اورژانسی مانند سندرم کمپارتمان، به‌صورت حرفه‌ای فعالیت می‌کنند.
دکتر سلیمانپور با بهره‌گیری از جدیدترین روش‌های تشخیصی نظیر مانیتورینگ فشار داخل عضله، تصویربرداری‌های تخصصی و رویکردهای جراحی مانند فاسیوتمی (باز کردن فاشیای عضلانی)، خدمات درمانی دقیق و سریع را به بیماران ارائه می‌دهد.
همچنین ارتباط علمی و حرفه‌ای ایشان با مراکز درمانی در استانبول این امکان را فراهم کرده است که در صورت نیاز، بیمارانی که به درمان پیشرفته تر نیاز دارند، تحت نظر وی به بهترین مراکز ترکیه ارجاع داده شوند.
اگر به‌دنبال درمان قطعی و تخصصی سندرم کمپارتمان در تبریز یا ترکیه هستید، دکتر جعفر سلیمانپور یکی از گزینه‌های بسیار معتبر و اطمینان بخش خواهد بود.
ویزیت و مشاوره : نوبت دهی متخصص ارتوپدی در تبریز
بدون دیدگاه